Opbouw van een boek en hoofdstukken maken

Zo doe je dat

Het is zowel voor een lezer en voor jou als schrijver fijn als er een soort ritme in een boek zit. Wanneer de opbouw van je boek en hoofdstukken iets herkenbaars heeft, dan hoeft de lezer daar niet bij ieder hoofdstuk steeds opnieuw naar te zoeken en kan deze zich volledig op de inhoud focussen. Zo’n structuur geeft je ook meteen een handige ‘kapstok’ bij het schrijven van je boek. In deze blog laat ik zien hoe je als een dirigent een passend ritme in je hoofdstukken brengt.

Begin de opbouw van je hoofdstuk met storytelling

Wat je vaak ziet bij managementboeken is dat ieder hoofdstuk begint met een stukje storytelling, bijvoorbeeld een ervaring van de auteur zelf, of van iemand anders. Dit verhaaltje is een goede introductie van het thema van dat hoofdstuk. Ook zorgt het ervoor dat er verbinding wordt gemaakt met de lezer en dat deze op een natuurlijke manier in het verhaal wordt betrokken.

Doseer je theorie

Zorg dat je boek niet een droog leerboek wordt, met alleen maar theorie. Wissel stukjes informatie en advies af met voorbeelden en toepassingen om te zorgen dat je lezer de belangrijke boodschap beter kan opnemen. Je kunt bijvoorbeeld steeds aan de hand van het verhaaltje dat je net hebt verteld een stukje theorie uitleggen. In combinatie met dat praktijkvoorbeeld blijven jouw tips veel beter hangen.

Zorg ook voor ervaringen /oefeningen

Vaak werkt het goed om na het voorbeeld en de uitleg de lezer ook gelegenheid te geven om zelf met het onderwerp aan de slag te gaan. Bijvoorbeeld met een vraag, visualisatie, oefening of opdracht. Dit kan een mooie afsluiting van ieder hoofdstuk zijn.

Kies je hoofdstuk elementen

Je kunt variëren met verschillende elementen om je hoofdstuk op te bouwen. Voor de herkenbaarheid zou ik je adviseren om in ieder hoofdstuk steeds dezelfde elementen, in dezelfde volgorde, terug te laten komen.

Voorbeelden van terugkerende elementen die je zou kunnen gebruiken:

• Interviews (bijvoorbeeld met een klant, een expert, of een ervaringsdeskundige)
• een kader met tips, achtergrondinformatie of toelichting van een expert;
• een test die de lezer kan invullen of doen;
• een verwijzing naar je website of blog of andere plek waar mensen verder kunnen lezen;
• veelgestelde vragen en antwoorden;
• Storytelling; eigen ervaringen, ervaringen van cliënten of fictieve personen;
• belemmerende factoren, bezwaren of struikelblokken;
• een schema, cartoon, foto of andere visual die je verhaal toelicht;
• meditaties of affirmaties;
• Een samenvatting, opsomming of conclusie;
• Quotes.

Welke opbouw van je boek past bij jou?

Kies de opbouw van je hoofdstukken zó dat het bij jouw verhaal past en dat het goed voelt voor jou. Als je eenmaal een opzet hebt gemaakt, dan is het heel eenvoudig om een schema te maken van de hoofdstukken van je boek en de elementen van ieder hoofdstuk.

Je kunt dan schuiven met de diverse elementen, zoals voorbeelden, verhalen, visuals, quotes, theorieën en oefeningen, net zolang tot je de juiste combinatie hebt per hoofdstuk en de juiste flow tussen de hoofdstukken. Hieronder een voorbeeld van een fictief boek over ondernemerschap:

Eerst structureren. Dan pas schrijven

Pas als alles op zijn plek staat – en klopt – dan ga je schrijven. Geloof me, het is echt veel makkelijker om nu met de ideeën te schuiven dan straks met hele lappen tekst, die misschien dan ook nog niet de juiste tekst blijken te zijn.

Dit is één van de voordelen van mijn ‘Reverse Writing’ methode: we gaan eerst alles structureren en opzetten in bulletpunten en pas op het laatst echt schrijven. Dat is zowel voor jou als schrijver nu, en voor je lezers straks – een veel fijnere ervaring.