No Excuses: mijn leven als theatervoorstelling

Wat een eigen theatershow mij leerde over loslaten, creativiteit en jezelf zijn

Op mijn 55e verjaardag stond ik in Theater Amsterdam met een eenmalige voorstelling: de No Excuses Theater Show. Een persoonlijke viering van alles wat ik heb geleerd als ondernemer, spreker en avonturier.

Deze show was meer dan een optreden. Het was een ritueel. Een transitie. Een symbolisch afscheid van een leven vol productiviteit, en een uitnodiging aan mezelf om ruimte te maken voor creativiteit en zijn.

Ik noemde het eerst ‘met pensioen gaan’, maar eigenlijk was het een overgang naar een nieuwe fase. Geen eindpunt, maar een begin.

Wat begon als een impulsieve droom, werd een intens creatief proces van anderhalf jaar. Zonder draaiboek, zonder podiumervaring, maar vol improvisatie, verwarring, magie en momenten van pure aanwezigheid. Gewoon ik, mijn verhalen, en een team dat durfde mee te springen.

In deze blog deel ik de belangrijkste levenslessen die ik ontdekte tijdens het maken en uitvoeren van mijn eigen theatershow: over persoonlijke groei, loslaten, samenwerking, het spanningsveld tussen doen en zijn, en vooral over durven falen en écht durven zijn.

Improviseren als levenskunst

Theater is net als het leven. Je plant dingen, en ze lopen anders. Je vergeet wat je eigenlijk had willen doen of zeggen. En er gebeuren dingen die je niet had voorzien, die je tóch moet integreren. Precies dat is wat deze show bijzonder maakte. En precies dat is wat ik het leukste vind aan het leven: het onverwachte, het spontane, het echte.

Ik ben namelijk goed in improviseren. Ik haat routine. Daarom wilde ik niet repeteren. Ik hou ervan om in het moment te stappen en daar te reageren op wat er is. In deze show gebeurde dat voortdurend. Dan begon ik bijvoorbeeld een scène te spelen die eigenlijk pas later kwam. En dan riep Jan, mijn regisseur: “Esther, je moet eerst nog naar je eigen begrafenis!” O ja. Ik moest eerst nog dood. Dan deden we dat dus.

Of als ik het even niet meer wist: “Jan, waar moet ik nu heen?”
En Jan zei: “Je gaat nu op reis naar Australië en dan Zeeland.”
Ik: “Oh, wat leuk, ik stap al in het vliegtuig!”
En dan wist ik: nu komt die voice-over die ik ooit heb opgenomen.

We hebben ons overal uit geïmproviseerd. En dat maakte de show levend. Echt. Rijk. Net als in de tango. Daar vertelde ik ook over, op het podium, waar ik ook danste met mijn tango leraar Adrian. Als je in de tango een fout maakt, kun je daar in blijven hangen. Proberen te bedenken wat er precies fout ging. Maar dan zit je in je hoofd. Maar dan mis je de volgende stap. Je verkrampt. Je verpest het plezier. Je enige optie is: accepteren wat is, en verder dansen. Zo werkt het op het podium. En zo werkt het in het leven.

In het moment zijn: waarom het echte leven begint zonder draaiboek

Vlak voordat de show begon, stond ik achter de coulissen en dacht: wauw, dit heb ik allemaal bedacht, en nu wordt het echt. Vanaf dat moment werd ik meegesleurd in de stroomversnelling. Alles ging lopen, en er was geen weg meer terug. Wat ik had kunnen voorbereiden was voorbereid. De rest moest ik gewoon doen. Daar. Live.

Meteen bij de eerste paar zinnen werd ik emotioneel. Ik heette mijn vader welkom, die in Miami via de livestream meekeek. Mijn vader heeft Alzheimer. Ik werd complet verrast door mijn emoties. En daardoor was ik meteen daar. Echt aanwezig. Kwetsbaar en open.

Sommige scènes gingen als vanzelf. Vooral die met mijn broer. Andere scènes moest ik echt uit mijn hoofd trekken: “Wat moest ik hier ook alweer zeggen? Wat kwam hierna?” Maar er waren ook van die momenten dat ik 100% aanwezig was. Die momenten waarop ik me herinner: ik sta hier, ik doe dit, we hebben het gedaan.

En het allermooiste moment? De einddans. Op de video (door Margo in het publiek geschoten) zie je hoe alles van me afvalt. Ik hoef niks meer te onthouden. Ik hoef alleen maar te dansen. En te genieten. En dat deed ik. Want ik was er. In het moment. En het publiek voelde dat.

De hoogtepunten van de show zijn niet de perfecte overgangen of de goed getimede cues. Het zijn de momenten van echtheid, verbinding, verwarring, emotie, plezier, contact. Dat ik er was. Op die momenten was er ook de meeste verbinding met de zaal En dat is, denk ik, de grootste les: be present. In het moment. Ook als het ongemakkelijk is.

Doen en zijn: samenwerken met jezelf

De combinatie tussen doen en zijn, tussen masculine en feminiene energie, tussen Yang en Yin was essentieel om deze show te kunnen maken. Het idee ontstond vanuit mijn feminiene creativiteit. Het werd concreet dankzij mijn masculiene ‘doe’ energie: plannen, aankondigen, regelen, doorpakken. Ik voelde steeds een diep vertrouwen dat het goed zou komen, ook al was het creatieve proces nog niet af.

De afgelopen anderhalf jaar vielen puzzelstukjes op hun plek, soms pas twee dagen van tevoren. Maar omdat ik de ruimte liet, konden ze vallen. En op het einde sprong ik weer in mijn masculiene energie om de laatste logistiek te fixen. Maar op de dag zelf kon ik weer in die feminiene kant stappen. Ontvankelijk zijn. Voelen. Creëren.
Ook tijdens de show: af en toe analytisch en oplossend, en dan weer zacht, kwetsbaar, in het moment.

Ik wist dit allemaal in theorie. Maar nu heb ik het doorleefd. En dat maakt alles anders.

Waarom samenwerken pas lukt als je durft los te laten

De show is ontstaan in mijn hoofd. Over een periode van anderhalf jaar. Alles viel organisch op zijn plek. Maar daardoor was het moeilijk om anderen erbij te betrekken. Tot de laatste weken wist zelf nog niet precies hoe het zou worden. En dat maakt samenwerken lastig.

Ik had wél meteen mensen ingehuurd. Want ik wist: ik heb geen verstand van theater, ik heb hulp nodig. Maar omdat ik hen nog geen duidelijk script of plan kon geven, konden zij weinig doen. Wat komt er op het videoscherm? Wat heb je al, wat moeten we nog maken? Waar sta je op het podium voor ieder van de 40 scenes, dan kunnen we het licht inplannen? Hoeveel gasten komen er en wat gaan die doen en waar? Tot het allerlaatst kwam alle informatie van mijn kant. En toen moest het ineens allemaal snel op papier gezet worden. Dat zette druk. Ik moest veel voorwerk doen, en tegelijk bleef ik zoeken naar de flow.

En ik merkte: als ik alles moet opschrijven, raak ik uit mijn creatieve proces. Gelukkig is het uiteindelijk goed gekomen. Dankzij een geweldig team dat me overal doorheen heeft gesleept. Maar de les is duidelijk:
Betrek mensen eerder. Geef ze iets om mee te werken. En creëer ruimte om samen te bouwen.

Of… kies iets simpelers. Een TED Talk. Een storytelling event. Iets waarbij ik alleen maar het verhaal hoef te vertellen. Geen 40 scènes. Geen props. Geen lichtplannen of cues. Want ik heb gemerkt: hoe meer techniek, hoe minder ruimte in mijn hoofd om er écht te zijn.

En dat wil ik wél.

Wel of niet repeteren? Wat ik leerde over voorbereiding en flow

De meeste artiesten repeteren een voorstelling. Ik niet. Ik heb alleen met mijn broer wat scènes besproken. En met het team de overgangen tussen de scenes doorgesproken. Mijn eigen bijdragen liet ik leeg. Ik wist: dat komt wel. En op de middag voor de show hebben we één keer alles doorgelopen. Voor de techniek.

Maar dat maakte het ook verwarrend. Soms dacht ik tijdens de show: huh dit heb ik toch net al gedaan? Maar dat kwam omdat ik het bij de repetitie had gespeeld. Repetitie haalt me uit het moment. Aan de andere kant: de paar dingen die we wél repeteerden, werden beter. Beter afgestemd. Beter uitgevoerd. En ik kreeg goede feedback van regisseur Jan of anderen.

Dus: ik weet dat ik het beste werk zonder repetitie. Maar… bij nieuwe dingen is herhaling wél nuttig. Zoals bij het dansen. Daar wist ik: dit kan ik niet. En dus heb ik gerepeteerd, herhaald, geleerd. En dat werkte.

Bij spreken dacht ik: dit kan ik. En dus oefende ik niet. Maar misschien had ik dat wél moeten doen, om het beter in te passen in het geheel.
Zou het me dan ook meer in de war gebracht hebben? Misschien. We zullen het nooit weten.

Eerst verkopen, dan maken: mijn No Excuses werkwijze onder druk

Iedereen zegt altijd dat je de huid niet moet verkopen voordat de beer geschoten is. Maar voor mij werkt dat juist. Het is zelfs een onderdeel van mijn succes systeem. Eerst communiceren dat ik iets ga doen, alsof het al bestaat. En het dan pas gaan regelen.

Zo ook nu:
De theatershow had ik anderhalf jaar geleden al aangekondigd. Nog voordat ik wist wat de show precies zou worden. Nog voordat er een contract met het theater was, zelfs nog voor het eerste bezoek aan dat theater. Het feit dat zij als enige nog beschikbaar waren op de avond van mijn 55e verjaardag was genoeg ‘zekerheid’ voor mij. Dus ik kondigde de show gewoon aan op social media. En ik ging kaartjes verkopen. Met een prijs gebaseerd op de brochure van het theater. Geen officiële offerte. Geen afspraken. Niet gehinderd door enige kennis… 😉

Maar toen bleken er ineens allerlei extra kosten bij te komen. Techniek, licht, personeel, service. Veel dingen werden pas later duidelijk of bleven tot de dag voor de show veranderen. En ondertussen was ik al begonnen. Dus ik kon nergens heen. Uiteindelijk kostte het meer dan dubbel wat ik had verwacht en berekend in de ticketprijs.

Wat me raakte? Niet eens die onverwachte kosten. Maar het feit dat ik – voor het eerst in mijn leven – níet met enthousiasme werd onthaald. Niet als iemand die iets bijzonders doet. Maar gewoon als zakelijke klant. Een nummer.

Bij Coins for Care, bij al mijn eerdere projecten, bij al mijn evenementen: iedereen deed altijd mee, bood hulp aan. Mensen raakten geïnspireerd. Deden meer dan nodig. Deed ik ook voor hen. Maar nu? Niets ging vanzelf. Alles moest via officiële lijnen. En als ik ergens vragen over stelde, werd ik gezien als ‘lastig’.

En toch: dit is hoe ik werk. En meestal werkt het wél. Dus ondanks alle gedoe, blijf ik geloven in mijn methode. Meestal is het echt beter om de huid al te verkopen voordat de beer geschoten is. Ik spreek uit ervaring.

Zou ik het nog een keer doen? Mijn eerlijke antwoord

Nee.

Een volmondige nee.

Niet omdat het niet geweldig was om in het theater te staan. Een bucket list item. Ik wilde buiten mijn comfort zone gaan, en dat is zeker gelukt. Nieuwe telenten ontdekt. Een bijzondere ervaring rijker. Maar achteraf gezien is het meeste werk in de organisatie en logistiek gaan zitten. Terwijl ik juist in het creatieve stuk wilde zijn. In de inhoud. In het vertellen. En dat heeft voor mijn gevoel nu te weinig aandacht gekregen.

Bovendien doe ik nooit iets twee keer. Ook al zou dat misschien efficiënter zijn. De tweede keer gaat alles soepeler. Je weet wat je moet doen. Alles staat al. Maar daar zit voor mij geen avontuur meer in. Ik leef voor die steile leercurve. Voor de spanning van iets nieuws.

Wat ik wél wil? Meer verhalen vertellen. Meer op het podium staan. Niet alleen bij congressen. Maar ook bij storytelling-avonden, podcasts, improvisatie-events. Geef mij ter plekke een woord of een thema en ik vertel daar een moois verhaal over.

En weet je wat ik ook heb geleerd? Ik dacht altijd dat ik niet kon dansen. En eerlijk: het is nog steeds niet mijn natuurlijke habitat. Maar als ik naar de beelden kijk… dan zie ik geen onhandig meisje meer. Ik zie iemand die plezier heeft. Die durft. En dát wil ik vaker voelen.

Show gemist? Of nog een keer zien?

500 mensen beleefden het mee in het theater in Amsterdam. En honderden mensen keken over de hele wereld mee via de professionele livestream. De opname van die livestream is nu beschikbaar. Inclusief alle beelden, muziek en een gratis e-boek naar keuze.

Wil je de magie zelf ervaren?
Bekijk de volledige opname van de No Excuses Theater Show, inclusief alle scènes, muziek, emotie en lessen.

🎥 Bekijk nu de livestream opname + ontvang een gratis e-boek naar keuze.